Staram się stawiać na etyczne zakupy – ubrania są jednak dla mnie wciąż największym wyzwaniem. Jednym z moich nieoficjalnych postanowień na ten rok jest niekupowanie nadmiarowych ubrań, a dodatkowo wybieranie wyłącznie produktów uszytych z poszanowaniem ludzi i środowiska. Jakie to niesie ze sobą trudności?

Najpierw chciałabym – pół żartem, pół serio – nawiązać do pewnego określenia, które pojawiło się w jednym z komentarzy pod niedawnym postem. Wiem, że moje postanowienie może być dla niektórych wymysłem znudzonej hipsterki, która stawia sobie nowe wymagania, aby podnieść „swoją markę” i kupować coś, co jest trudno dostępne. Myślę, że do hipsterki bardzo mi daleko (jestem raczej typem abnegatki z tendencją do znaszania ubrań, póki się nie podrą). Jednak fakt, wraz ze wzrostem wiedzy wymagania stawiam sobie coraz większe.

Ubranie to wyzwanie…

Faktem jest również, że kupowanie ubrań, a już szczególnie butów, powoduje u mnie ogromną niechęć już na wstępie. Ale odkąd mam stałą pracę, czuję wreszcie, że nie muszę już szukać największego kompromisu cenowego, kiedy potrzebuję nowej pary spodni (zwykle moje dywagacje, czy lepiej kupić spodnie polskiej marki, szyte w Egipcie, czy jednak zagranicznej marki, szyte w Bangladeszu, trwały tygodniami – spytajcie mojego męża).

Dżinsy, które tak wszyscy kochamy, w większości są produkowane w Azji i naprawdę nie mamy pojęcia, w jakich warunkach powstały i jak traktowani są pracownicy fabryk. A ja jako konsument coraz bardziej skłaniam się ku drodze bojkotu nieuczciwych lub nietransparentnych firm.

Wyzwania

Niedawno podarły się moje ulubione (polsko-egipskie) dżinsy. Przetarły się na pupie i oczywiście mogę naszyć im łatę, ale w pracy ich raczej nie będę nosić. Poświęciłam trzy tygodnie na znalezienie dla siebie spodni, które spełnią kilka wymagań:

• będą w moim rozmiarze 26/30 (mogłyby być krótsze, ale w takie szczęście nie wierzę),
• będą w odpowiednim kolorze i kroju,
• będą z bawełny ekologicznej,
• będą uszyte etycznie,
• będą kosztowały do 300 zł,
• będą dostępne w Polsce lub wysyłka do Polski będzie w znośnej cenie.

Uparłam się i… skapitulowałam. Przejrzałam europejskie sklepy on-line oferujące spodnie uszyte etycznie (np. King of Indigo, Nudie Jeans, Monkey Gens) i stwierdziłam, że chyba sobie tych spodni nie kupię. Dodam, że w Polsce nie ma żadnego sklepu oferującego etyczne dżinsy poza Zalando, które polskie nie jest, ale ma polską wersję językową i wysyła do Polski za darmo.

Łut szczęścia

I już po tej kapitulacji zupełnie niechcący trafiłam na promocję Nudie Jeans w Zalando. Zamiast 459 zł dżinsy, które spełniały wszystkie moje wymagania, kosztowały 298 zł (dla ciekawych to ten model, teraz kosztuje drożej: link). Nie mam zielonego pojęcia, czy Zalando jest etyczną platformą sprzedaży – można tu kupić najróżniejsze marki z całego świata, w tym projekty Stelli McCartney, najbardziej znanej odpowiedzialnej projektantki mody. Wracają dylematy znudzonej hipsterki (polecam mój tekst o Sprawiedliwym Handlu i supermarketach) i odpowiedź: jeśli nie mam wyboru, sprawiedliwe produkty kupuję tam, gdzie mogę.

Moje etyczne zakupy – ubrania

Oprócz spodni Nudie Jeans kupionych w Zalando zrobiłam jeszcze zakupy w polskim sklepie Fair Fashion. Kupiłam spodnie do pracy, z bawełny organicznej i Fairtrade, marki People Tree, oraz koszulkę z konopi marki Komodo. Wydatek był spory – ponad 500 zł – ale spodziewam się (mam nadzieję), że przez kilka miesięcy nie wydam na ubrania dla siebie ani złotówki. (Obiecuję lepszą sesję foto, kiedy będę mogła mieć lepsze światło).

Dlaczego wybrałam te trzy marki?

Nudie Jeans: www.nudiejeans.com

Choć na stronie producenta zobaczymy ubrania wyłącznie dla mężczyzn i dzieci, Nudie Jeans szyje również dla kobiet – jednak odzież damska jest dostępna poprzez platformy sprzedaży (takie jak Zalando).

Firma jest szwedzka, ale spodnie szyte są w różnych krajach. Moje – w Tunezji. Co ciekawe, 1% całej produkcji Nudie odbywa się w Polsce! Na stronie producenta możemy sprawdzić dokładnie, co i gdzie powstaje. W Warszawie przygotowywane są paski i akcesoria skórzane, natomiast w Resku szyte są czapki Nudie.

Na stronie NJ można przeczytać o tunezyjskim producencie dżinsów oraz o audycie przeprowadzonym w zakładzie produkcyjnym 2015 roku.

Nudie Jeans dba o to, aby ubrania szyte pod marką NJ były nie tylko ekologiczne (tylko bawełna organiczna), ale także wytwarzane etycznie. Wprawdzie z państw globalnego Południa współpracuje tylko z Indiami (3% produkcji – koszulki), jednak etyczne działanie na terenie Europy, a także w Tunezji czy Turcji ma dla mnie także duże znaczenie.

Uwaga! Producent zaleca, aby nowych dżinsów nie prać przez co najmniej 6 miesięcy od zakupu! A kiedy się popsują, można oddać je do bezpłatnej naprawy w punktach sprzedaży (niestety, nie w Polsce – najbliższy punkt w Berlinie). Kiedy już zniszczą się zupełnie, można je przekazać, aby posłużyły do naprawy innych par.

Ciekawy tekst o NJ (po polsku) znajdziecie tutaj: http://biznes.onet.pl/nie-pierz-jeansow-i-ratuj-swiat/nc4z5 

People Tree: http://www.peopletree.co.uk/

Brytyjska firma szyjąca ubrania w sposób etyczny i odpowiedzialny. 80% ubrań jest wykonanych w 100% z bawełny organicznej.

People Tree należy do kilku organizacji wspierających Sprawiedliwy Handel oraz ochronę środowiska i jest przez nie certyfikowana (np. przez WFTO, Fairtrade Foundaton i Soil Associaton).

Produkcja odbywa się w krajach globalnego Południa (Indiach, Bangladeszu, Kenii, Nepalu i Peru). Firma stawia  dużej mierze na rękodzieło, dzięki czemu pielęgnowane są tradycyjne umiejętności mieszkańców danych regionów.

Komodo: https://www.komodo.co.uk/

Brytyjska marka, działająca od 1988 roku. Promuje używanie bawełny organicznej, konopi, bambusa, tencelu i innych naturalnych włókien (certyfikat GOTS), a także z materiałów z butelek PET i opon samochodowych.

Fabryki Komodo znajdują się na Bali, w Katmandu oraz  Indiach, a od pewnego czasu firma zamawia odzież w Chinach. Wszystkie zakłady są regularnie odwiedzane.

Firma dba, aby w zakładach pracy były przestrzegane zasady poszanowania godności pracowników, w tym odpowiednio wysokie płace, brak dyskryminacji czy bezpieczeństwo miejsca pracy. Ważne jest także przestrzeganie zasad ochrony środowiska jak redukcja odpadów.

Uspokajam wszystkich, że tekst nie jest sponsorowany – wszystkie ubrania kupiłam za własne pieniądze i opisałam z chęci podzielenia się wiedzą.

Przy okazji jeszcze słowo o zero waste – niestety, wszystkie ubrania przyszły do mnie pocztą opakowane w plastik. Przynajmniej metki są tekturowe. Jednak wiem, że pewne etyczne firmy stosują zamiast opakowań bawełniane woreczki lub chustki – takie rozwiązanie, mam nadzieję, stanie się coraz popularniejsze.

Zachęcam wszystkich do kupowania odpowiedzialnej mody, choć doskonale zdaję sobie sprawę, że jest to większy wydatek, a w Polsce wciąż nie tak łatwo ubrać się etycznie. Dlatego postaram się pisać więcej o tym, czy etyczne ubrania zawsze muszą być drogie (wg mnie moje dżinsy po przecenie już nie były drogie, ale cena wyjściowa jest zabójcza). I z pewnością im mniej kupujemy ubrań, tym lepiej dla całej planety. A temat etyczne zakupy – ubrania powróci na pewno.