Menu Zamknij

Rozmowy o żywieniu – dzieci karmione piersią w 2. i 3. r. ż.

Przeszukałam internet tu i tam w poszukiwaniu informacji na temat żywienia dziecka po 12. roku miesiącu życia – dziecka karmionego piersią.  (O tym, co znalazłam: 7 moich karygodnych błędów żywieniowych). Mam wrażenie, że dla wszystkich autorytetów z poważnych instytucji karmienie piersią kończy się w 12. miesiącu życia dziecka, a potem idzie w ruch butelka z mieszanką albo – o zgrozo – mlekiem krowim.

Rozumiem, że kobiet karmiących powyżej roku jest kilka procent i bardziej opłaca się robić badania, analizy i poradniki dla tych, które rezygnują z podawana mleka naturalnego, lubią gotowe dania w słoiczkach i w ogóle gotowe rozwiązania.

Pomyślałam sobie jednak, że dla tych kilku procent zrobię coś dobrego i poprosiłam o pomoc Małgorzatę Jackowską, doulę, promotorkę karmienia piersią i żywieniowca. Dzięki zaangażowaniu Gosi (za co bardzo jej dziękuję) powstał poniższy tekst, który być może rozwieje kilka wątpliwości mam karmiących piersią „długo”, „bardzo długo” i „nie wiem jak bardzo to długo”.

GosiaJackowska

Małgorzata Jackowska – doula, promotorka karmienia piersią i żywieniowiec (Technologia Żywności i Żywienie Człowieka, wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji w SGGW w Warszawie). Mama dwóch chłopców. Zajmuje się wsparciem laktacyjnym i okołoporodowym (w czasie ciąży, w porodzie i po porodzie) oraz poradnictwem żywieniowym. Szczególnie interesuje się dietą w czasie karmienia piersią i żywieniem małych dzieci. Prowadzi też warsztaty. Kontakt: www.malgorzatajackowska.comwww.dietanamiare.eu i FB: https://www.facebook.com/malgorzatajackowskadoulaMieszka w Warszawie. 

JB: Zacznijmy może od tego, czy po 12. miesiącu warto karmić piersią? Pediatrzy – i nie tylko – często mają inne zdanie…

GJ.: Czy warto? Oczywiście, że warto! Mleko kobiece nie traci wartości odżywczych, nie zamienia się w wodę ani nie robi się trujące po „którymś tam” miesiącu karmienia. Długość trwania karmienia piersią powinna być indywidualną decyzją pary matka-dziecko, świadomą decyzją.  Co do opinii pediatrów, niestety wiem, że często poziom ich wiedzy na temat laktacji jest bardzo niski, a wpływ porad lekarskich na decyzje rodziców jest ogromny. To lekarz pediatra jest najczęściej pierwszą osobą, do której matki zgłaszają problemy laktacyjne. Poziom wiedzy takiego lekarza powinien obejmować co najmniej znajomość wskaźników efektywnego karmienia. Tymczasem zwykle mamy wychodzą z zaleceniem dokarmiania dziecka mlekiem modyfikowanym, mimo że żadna inna metoda poprawy karmienia piersią nie została podjęta… Lekarze powinni być na bieżąco z aktualną wiedzą naukową, a jeżeli nie znają odpowiedzi na jakieś pytanie, to tej odpowiedzi poszukać. I „po pierwsze nie szkodzić”…

Z tym, że wiedza ta w Polsce jest chyba głęboko ukryta! Matki mogą poczytać o piramidzie żywienia, w której pojawia się mleko modyfikowane i mleko krowie – tak jak w poradniku Instytutu Matki i Dziecka o karmieniu dzieci w wieku 13–36 miesięcy.

Mleko modyfikowane generalnie rzecz biorąc jest tylko „podobne” do mleka kobiecego. Jest robione na jego wzór, ale to jest jednak produkt wytwarzany z mleka krowiego, ewentualnie hydrolizatów białkowych. Nie da się odtworzyć dokładnie mleka kobiecego, bo ono jest żywą substancją, zmienia się w trakcie kolejnych miesięcy karmienia, w trakcie doby i w trakcie jednego karmienia. Zmienia smak pod wpływem niektórych produktów spożywanych przez matkę. Mleko modyfikowane tego nie potrafi. Oczywiście świetnie, że zostało wymyślone, bo są dzieci, którym jest potrzebne, ale mam wrażenie, że jest aktualnie bardzo nadużywane…

Czy matki karmiące piersią starsze dzieci, martwiące się o ilość dostarczanych minerałów czy witamin, powinny przeliczać swój pokarm na szklanki i uzupełniać porcję nabiału mieszanką?

Nie, nie ma sensu przeliczania mleka kobiecego na szklanki (śmiech). Faktycznie, w poradniku IMiD jest zalecenie, żeby dziecku w wieku 1-3 podawać ileś szklanek mleka modyfikowanego dziennie. Moim zdaniem, jeżeli dziecko jest karmione piersią, a chcemy z tego poradnika korzystać, to można po prostu ten punkt dotyczący mm pominąć.

Jak traktować zalecenia, że dzienna dawka wapnia czy żelaza powinna wynosić tyle i tyle? Czy trzymanie się tych liczb ma większy sens niż intuicyjne dobieranie menu zgodnie ze zdrowym rozsądkiem?

Normy i zakresy są ustalane dla całych populacji. To jest potrzebne do oceny jakości żywienia, stanu odżywienia, określenia stanu zdrowia społeczeństwa czy określonych grup. Myślę, że to dobrze, że są opracowywane. Dla dietetyków to jedno z głównych narzędzi pracy. Musimy odnosić się do określonych norm. Ale oczywiście dobrze by było traktować je jako bazę, a nie jedyną słuszną wartość.

Wydaje mi się, że oznaczenia na słoiczkach dla dzieci, ile takie gotowe danie zawiera konkretnych wartości i jaki to jest procent sugerowanego dziennego spożycia (GDA) daje złudne poczucie bezpieczeństwa, że panujemy nad dietą naszych dzieci.

Znakowanie żywności wartością odżywczą będzie obowiązkowe od grudnia 2014 roku dla wszystkich produktów spożywczych, więc większość producentów już zaczyna albo już od dawna umieszcza te informacje na opakowaniach. Dotyczy to również żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym właśnie np. żywności w słoiczkach.

Ale przecież wystarczy podgrzać takie danie i te informacje przestają być prawdziwe…

My, konsumenci, w tym wypadku rodzice, musimy mieć świadomość, że to jest informacja orientacyjna, że przechowywanie, podgrzewanie w mikrofali czy nawet w garnku powoduje zmianę zawartości np. witamin. Zresztą jeżeli chodzi o produkty w słoiczkach, to w nich witaminy są raczej sztuczne… dodane w procesie produkcji. Ale zawartość węglowodanów czy błonnika raczej się nie zmieni nawet po podgrzaniu.

Producenci gotowych dań zbijają fortuny na strachu rodziców, którzy boją się przyrządzać posiłki dla swoich dzieci samodzielnie. Czy ta obawa jest słuszna? Czy naprawdę nie wiemy, jak odżywiać dwulatka?

Niestety, wiele wskazuje na to, że jako społeczeństwo mamy niedużą wiedzę na temat odżywiania. Niewielki procent rodziców zna w ogóle schemat rozszerzania diety, wie, że w ogóle coś takiego istnieje (abstrahując od tego, czy nam się podoba ten schemat, czy nie). Czerpiemy wiedzę z reklam. Osobiście uważam, że reklamowanie żywności powinno być zabronione w ogóle, a już na pewno reklamowanie żywności dla dzieci. Gdy widzę reklamy batonika, który dobrze jest zjeść po szkole, słodzonych soków reklamowanych jako poprawiające odporność albo serków na porost kości, to naprawdę podnosi mi się ciśnienie… Niestety największe koncerny świata to te, które produkują żywność… Im się nie opłaca promowanie kaszy jaglanej i lokalnych owoców czy warzyw.

Rozumiem, ale są chyba instytucje w naszym kraju, które zajmują się promocją rozsądnego odżywiania. Myślę, że powinny zrewidować piramidę odżywiania, przestać kłaść nacisk na pieczywo i w ogóle węglowodany jako jej podstawę. Postawić pytanie, czy produkty mleczne rzeczywiście przynoszą więcej korzyści niż szkody.

Co do piramidy żywieniowej, w jej podstawie jest przede wszystkim godzina ruchu dziennie…

To fakt, dla mnie tak oczywisty, że zupełnie o tym zapomniałam! (Niektórzy za podstawę piramidy uważają wi-fi…).

…a potem faktycznie węglowodany, ale zauważ, że jest tam nie tylko pieczywo, ale też np. kasze. Dalej są warzywa. Faktycznie, powinniśmy jeść co najmniej tyle samo węglowodanów, co warzyw. Ale Polacy nie jedzą tak jak zaleca piramida żywieniowa. Właściwie nie ma edukacji żywieniowej…

W takim razie, gdybyś miała dać radę rodzicom zagubionym z powodu niewiedzy, sprzecznych informacji i natłoku reklam… Jakie są twoim zdaniem generalne zasady żywienia dzieci w 2. i 3. roku życia, jeśli w ich diecie jest obecne mleko matki? Czy podawanie dodatkowego nabiału jest potrzebne?

Myślę, że to zależy od indywidualnej sytuacji. Jeżeli dziecko jest karmione piersią na żądanie i spokojnie może kilka razy dziennie korzystać z dobrodziejstwa mleka mamy, a nie będzie chciało lub mogło jeść nabiału, to nie ma co się upierać, żeby nabiał był koniecznie obecny w jego codziennej diecie. A już na pewno nie ma potrzeby uzupełniania jego diety o mleko modyfikowane.

A czy założenie, że zdrowo odżywiający się dorośli mogą podawać dziecku to, co sami jedzą, jest prawdziwe i bezpieczne?

Moim zdaniem zdrowa dieta rodzinna jak najbardziej nadaje się również dla małego dziecka. To zresztą jest podstawowa zasada rozszerzania diety dziecka metodą BLW. Polecam bardzo. A jeżeli macie wrażenie, że wasza dieta nie nadawałaby się dla małego dziecka, to być może jest to dobra okazja żeby wprowadzić do niej kilka poprawek.

Wapń, witamina D i żelazo – święta trójca, którą straszą pediatrzy. Czy naprawdę musimy tak bardzo bać się ich niedoboru? Czy dobrze zbilansowana dieta i codzienny ruch na świeżym powietrzu to za mało?

Cóż, wygląda na to, że „przeciętny” Polak po prostu nie stosuje dobrze zbilansowanej diety, nie rusza się, nie jest codziennie na powietrzu… Zalecenia dotyczące tych trzech składników to wynik wielu badań i prac naukowych prowadzonych i lokalnie i globalnie. W krajach wysoko rozwiniętych (w naszym również) najczęściej właśnie tych składników pokarmowych brakuje w diecie dzieci (dorosłych zresztą też).

Oczywiście, jeżeli dbamy o to, jak wygląda dieta naszej rodziny, o aktywność fizyczną, mamy przynajmniej podstawową wiedzę na temat tego, jak ważny jest wpływ trybu życia na nasze zdrowie, to łatwiej jest podjąć świadomą decyzję np. o tym żeby nie suplementować tych składników i wiemy, jak ich dostarczać z naturalnych źródeł. Nie można zaprzeczyć, że wszystkie wymienione składniki są bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, szczególnie ważne w okresie pierwszych lat życia już od momentu poczęcia (a nawet przed nim). Można bilansować codzienną dietę tak, żeby zaspokoić potrzeby organizmu. To jest możliwe. Tyle że po prostu zwykle tych składników w diecie brakuje.

Co druga reklama radiowa dotyczy jakiegoś suplementu, łatwiej nam wydać pieniądze na tabletkę niż na marchewkę, bo czujemy się zwolnieni z odpowiedzialności za jakość diety. Lekarze zalecają suplementy od pierwszego dnia życia dziecka.

Najłatwiej oczywiście zalecić suplementację, ale czy się te suplementy wchłaniają i w jakim stopniu, to już inna sprawa…

Z jednej strony mamy ogólnoświatowe normy, z drugiej – dzieci, które rozwijają się indywidualnie, karmione piersią albo mieszanką, dzieci z alergiami. Czy siatki centylowe, kolejny oręż pediatrów, powinny spędzać sen z powiek mam, których dzieci nie chcą się „dostosować” do liczb?

Na pewno różne są siatki centylowe dla dzieci karmionych mlekiem matki i mlekiem modyfikowanym. O tym warto wiedzieć, szczególnie jeżeli pojawia się obawa że dziecko „spada z centyli” albo za mało przybiera na wadze. Siatki centylowe we wszystkich książeczkach zdrowia to siatki robione na podstawie badań dzieci karmionych i tak, i tak. Jeżeli chcecie patrzeć na wiarygodną siatkę centylową dla dziecka karmionego piersią, to znajdziecie ją na stronach WHO. Powstały też bardzo niedawno nowe siatki centylowe polskie.

Dobrze wiedzieć! Mam nadzieję, że szybko trafią do przychodni dla dzieci. Wracając do odżywiania. Czy dieta dziecka w 2. roku życia powinna jakoś różnić się od diety dziecka w 3. roku życia? Czy jednak odchodzi się od takiego podziału na rzecz BLW i pozwolenia dziecku wybrania własnej drogi?

Trudno powiedzieć czy się odchodzi, bo właściwie nie ma zaleceń dotyczących odżywiania dzieci w tym wieku. Właściwie jedynym zaleceniem na ten temat jest wspomniany poradnik IMiD…

A według twojej wiedzy, czy są jakieś podziały, że dany produkt można podać właśnie w 19., a inny w 25. miesiącu życia?

Według mojej wiedzy i mojej opinii nie ma sztywnych wytycznych. Jestem zwolenniczką metody BLW, bo ona pozwala dziecku na swobodne przechodzenie z wyłącznego karmienia mlekiem do karmienia „dorosłego”, czyli produktami z rodzinnego stołu. Stopniowo, powoli, co oznacza, że półtoraroczniak będzie jadł pewnie więcej mleka niż 2,5-czy 3-latek  (zakładając że dziecko jest karmione piersią i wykluczamy wszelkie „skoki rozwojowe” i rosnące zęby). Generalnie rzecz biorąc, myślę, że spokojnie można podawać dziecku zdrowe produkty niezależnie od tego, w jakim jest wieku, mając na uwadze oczywiście to, jak dziecko na nie reaguje. Myślę też, że można obejść się bez żywności „dla dzieci” typu słoiczki, kaszki błyskawiczne i mleko typu junior czy inne temu podobne.

Były już badania pokazujące, że dziecko, nawet takie, które wydaje się, że jest niejadkiem, z głodu nie umrze.

Dzieci mają przede wszystkim INSTYNKT!  I się nim kierują, również w jedzeniu. Dopóki ich nie „nauczymy”, że „nie zostawia się nic na talerzu” albo „mamusi będzie przykro, jak nie zjesz”, albo nie będziemy karmić w biegu czy w nagrodę za zjedzony obiad dawać słodyczy, to będą się tym instynktem kierowały.

A jakich produktów na pewno nie wolno dawać małemu dziecku, oprócz oczywiście alkoholu?

Nie należy dawać produktów wysoko przetworzonych, zawierające tłuszcze nasycone typu trans (chipsy, słone przekąski, słodycze i pieczywo cukiernicze produkowane przemysłowo, fast foody, produkty gotowe typu instant). Na pewno warto czytać etykiety gotowych produktów spożywczych, również tych reklamowanych jako dziecięce. Jeżeli na pierwszych trzech miejscach jest cukier, syrop glukozowo-fruktozowy, słód jęczmienny, to lepiej sobie odpuścić wydawanie na nie pieniędzy. Jeżeli już dawać dziecku słodycze, to najlepiej domowe.

Dzieci nie powinny jeść grzybów, a dodany cukier i sól powinniśmy ograniczyć prawie do zera.  Uważajmy na dodatki do żywności, np. barwniki (szczególnie koszenilę), substancje konserwujące, spulchniające itp. Korzystajmy z produktów jak najmniej przetworzonych, najlepiej sezonowych. Jeżeli kupujemy produkty w opakowaniach, to czytajmy składy i wybierajmy produkty z jak najkrótszą listą składników.

Podsumujmy w takim razie. Gdybym miała narysować schemat żywienia dla dzieci w wieku 1–3 lata, u podstawy byłaby aktywność ruchowa na świeżym powietrzu.

dieta_ruch
Ruch! Godzina aktywności na świeżym powietrzu codziennie – to powinno być minimum.

Wyżej mleko mamy bez ograniczeń oraz woda. Czy tego mleka z każdym miesiącem jest coraz mniej?

Patrząc na mamy karmiące piersią dłużej niż 6 miesięcy i patrząc na ich dzieci, widzimy, że to jest niezwykle indywidualna sprawa. Pewnie, że jak zaczyna się wprowadzanie produktów uzupełniających dietę, to liczba karmień się zmniejsza, ale to się dzieje stopniowo, czasami ograniczanie karmień się pojawia dopiero po 1. roku życia, a czasami się pojawia dopiero wtedy, gdy mama zacznie ograniczać karmienia (np. z powodu powrotu do pracy, innych zajęć poza domem albo po prostu z potrzeby, żeby trochę odsapnąć od karmienia).

dieta_mleko_woda
Mleko mamy i woda – bez ograniczeń!

Ja bym tego karmienia nie narzucała i pozostawiła tę decyzję mamie i dziecku. Karmienie naprawdę wygląda różnie, różne są potrzeby obu stron. Znam kilkulatki, które karmią się kilka razy dziennie i kilka razy w nocy, ale też takie, które jedzą mleko mamy np. dwa razy na dobę.

Do picia mogą być też soki, ale pełnowartościowe, nie z koncentratów, nie słodzone, najlepiej świeże, i chyba w małej ilości, prawda? Od siebie dodaję jeszcze mleka roślinne – owsiane, ryżowe – najlepiej robione w domu. 

Soki mogą być, chociaż uważam, że trzeba traktować je raczej jako słodki napój niż jak porcję owoców! Za to bardzo polecam soki warzywne.

Następne piętro – warzywa bez ograniczeń, przy każdym posiłku prócz deseru – surowe, gotowane, duszone, pieczone, sporadycznie smażone na oliwie z oliwek lub oleju rzepakowym, w postaci koktajli czy świeżych soków, robionych w domu. I tu stawiam tezę, na podstawie swoich doświadczeń, że warzyw w diecie z każdym miesiącem jest coraz więcej. Moje dzieci wcale się na nie nie rzucały od początku (choć my, rodzice, jemy je do każdego posiłku). Ważna jest różnorodność (można to sobie ułatwić i myśleć kolorami – każdy posiłek to inny kolor warzywa) i fajnie by było, żeby udało się jeść je sezonowo i lokalnie.

dieta_warzywa
Kolorowe, lokalne i sezonowe warzywa bez ograniczeń!

A nawet do każdego posiłku kilka kolorów. Może się okaże że dziecko odkryje swój ulubiony kolor.
Do smażenia polecam tez olej kokosowy i masło klarowane.

Potem węglowodany, też zwykle pojawiają się przy każdym posiłku. Dobrej jakości, różnorodne. Jeśli chleb, to prawdziwy razowy, na zakwasie, z różnych mąk – orkiszowy, żytni… Jeśli kupujemy pieczywo, czytajmy jego skład, bo być może… przestaniemy je kupować i zaczniemy piec sami, co szczerze polecam. Do wyboru mamy najróżniejsze kasze – gryczana, jaglana, jęczmienna, bulgur, kuskus – oraz inne węglowodany, takie jak ryż (najlepiej ciemny), owies, amarantu, komosa ryżowa…

dieta_weglowodany
Węglowodany wysokiej jakości.

Jeszcze makaron. Makaron z pszenicy durum (bezjajeczny) jest bardzo dobrym źródłem złożonych węglowodanów i przy okazji ma też sporo białka. A jeśli wybierzemy pełnoziarnisty albo chociaż z dodatkiem mąki pełnoziarnistej, to dostarczamy sobie dodatkowej porcji błonnika (dla dzieci nie potrzeba go aż tak dużo, ale dla dorosłych jak najbardziej).

Głosem matki, która ma mało czasu i nie ma maszyny do chleba, podpowiadam, że można znaleźć też dobre pieczywo w piekarniach.

Wyższe piętro to według mnie pokarmy wysokobiałkowe i wcale nie myślę tylko o mięsie i nabiale. Zapominamy, że białka są również roślinne, a ich znakomitym źródłem są rośliny strączkowe – cieciorka, soczewica, fasole. Czy zgodzisz się z tezą, że w zależności od upodobania dziecka można podawać mu po prostu produkty z tej grupy np. trzy razy dziennie i nie martwić się, że nie lubi mięsa, a woli humus? To ma też duże znaczenie w wypadku alergii, gdy musimy zastąpić nabiał, w tym jaja.

Dieta wegetariańska jest uznana za pełnowartościową i odpowiednią zarówno dla dorosłych, kobiet w okresie ciąży i karmienia piersią jak i dla dzieci. Dietetycy to wiedzą. Lekarze też powinni.

dieta_bialka
Mięso, nabiał, jaja? Dieta wegetariańska też jest zdrowa!

Zgadzam się jak najbardziej, że nie ma potrzeby podawania mięsa „na siłę”, jeżeli dziecko nie chce go jeść (w ogóle nic nie należy podawać dzieciom na siłę!), albo jeżeli z przekonania w domu po prostu nie je się mięsa.
No i pamiętajmy o rybach. Ryba naprawdę (pozytywnie) wpływa na wszystko. Mięso ryb zawiera kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, które wspomagają rozwój układu nerwowego, mózgu, układu sercowo-naczyniowego. W ogóle wspomagają prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, bo poprawiają funkcjonowanie pojedynczej komórki. Nie ma innego produktu spożywczego tak bogatego w kwasy z rodziny omega-3.

Prawie na samej górze postawiłabym wszystko, co „deserowe”. Owoce, bakalie, sezam, mak, orzechy – pod bacznym okiem i w małej ilości – ważne, żeby to nie były gotowe ciasteczka ze sklepu, nawet jeśli mają napisane „od 8. miesiąca”, bo w nich zawsze znajdzie się co najmniej jeden niepożądany składnik. Każda mama sama zrobi proste co nieco, słodzone daktylami czy wiórkami kokosowymi, a nie cukrem!

O produktach „dla dzieci” już mówiłyśmy i zgadzam się z tobą, że sam opis „od 8. miesiąca” nie gwarantuje że produkt się naprawdę nadaje dla niemowlaka… niestety. Więc czytajmy etykiety.

dieta_slodycze
Słodycze – zdrowe i w ograniczonej ilości.

Uwaga na orzechy, bo do ich porządnego pogryzienia potrzebne są więcej niż dwa zęby. Ale jeżeli dziecko nie ma na nie alergii, to jak najbardziej może je jeść. Dla małego dziecka lepiej je posiekać i dodać np. do muesli albo jako posypkę do zupy.  Orzechy też są dobrym źródłem kwasów tłuszczowych (chociaż głównie omega-6). Najlepsze są orzechy włoskie, słodkie migdały, pistacje.
Owoce suszone to świetne słodycze i naprawdę mogą zastępować batoniki itp. I są pyszne. Teraz łatwo kupić nawet te ekologiczne np. w pewnej sieciowej drogerii.

Na samej górze stawiam tłuszcze, choć ich nie demonizuję. Dobra oliwa z oliwek extra virgin, prawdziwe masło – najlepiej ekologiczne, olej lniany (na zimno) i inne oleje tłoczone na zimno, to wszystko jest nam potrzebne, także dlatego, że dodaje smaku. Ilości umiarkowane, ale stale obecne w posiłkach.

dieta_tluszcze
Dobre oleje gwarantują dobry smak potraw.

Tłuszcze są bardzo ważne w diecie. I dorosłych, i dzieci. Nie tylko dlatego, że dodają smaku, ale też dlatego, że rozpuszczają się w nich witaminy. No i zawierają te kwasy tłuszczowe, o których już wspominałam. W diecie potrzebny jest też cholesterol (w dziecięcej więcej niż dorosłej), dlatego warto jeść również masło.

Koroną niech będą przyprawy, których mamy do wyboru mnóstwo. Nie boję się dawać dzieciom czosnku, wiedzą, co to bazylia i lubczyk. Z solą – wiadomo – trzeba ostrożnie, ale nie wyrzuciłabym jej z kuchni.

Akurat czosnek to warzywo, nawet by mi do głowy nie przyszło żeby go ograniczać (śmiech). Sól w minimalnych ilościach, ja polecam jej używać tylko do gotowania (np. pół szczypty do zupy albo osolenia wody na ziemniaki czy makaron). Dzieciom sól nie jest potrzebna, a w nadmiarze może być niebezpieczna, bo nerki jeszcze nie są w stanie odpowiednio wydalać. Więc akurat sól bym dzieciom ograniczyła. Podobnie jak cukier w postaci sacharozy (czyli taki tradycyjny stołowy cukier). Do minimum czy wręcz do zera.

dieta_przyprawy
Przyprawy i czosnek mogą być zwieńczeniem prawie każdej potrawy.

Jako przyprawę można stosować też sos sojowy tylko koniecznie prawdziwy z fermentowanej soi, a nie kolorowany karmelem i z dodatkiem glutaminianu sodu czy innego polepszacza smaku (znowu, czytajmy etykiety). I w żadnym wypadku nie używajmy kostek rosołowych (ani innych temu podobnych produktów), przypraw w płynie ani granulkach, które zawierają barwniki i polepszacze smaku.

Dziękuję za tyle rad. Od razu czuję się spokojniejsza. Zdrowe odżywianie to kilka podstawowych zasad i świeże produkty ze sprawdzonego źródła. Rodzice – do kuchni!

Opublikowano wo jedzeniu, wywiady

Podobne wpisy

16 komentarzy

  1. Kinga

    Żeby to było takie proste dla wszystkich. Nie rozumiem czemu czyjeś zdrowe odżywianie wzbudza tyle agresji u innych osobnikow, szczegolnie takich, ktorzy swoim dzieciom podaja parowki mom, biale pieczywo i danonki a sami np. pala.

  2. morfffina

    Brakuje mi w artykule konkretnych informacji nt. tego co daje mleko matki dwu- i trzylatkowi. Przykład – wzrost dobrego cholesterolu w mleko matki wraz z każdym kolejnym miesiącem karmienia. Wyszedł poradnik dietetyczny (oczywiście bardzo dobry poradnik), nie mniej jednak za mało dla mnie faktów nt. długiego karmienia.

  3. liv6

    Świetny tekst. Ja niestety wpadłam już w kilka komercyjnych pułapek właściwie za radą lekarza – słoiczki, kaszki dla dzieci, wprowadzenie mm zostało mi zalecone przez lekarza na większy przyrost masy – przykre to, ze lekarze nie popieraja w pelni karmienia piersia :( nie poddalam się i dalej karmię i dbam o to, zeby maluch jadl zdrowo. dzięki za ten tekst.

    • joanna

      Trzymam kciuki, żeby dalej było tylko dobrze! Uczymy się przez całe życie – pierwszego syna też początkowo karmiłam słoikami, dawałam mu także mm. Nigdy nie jest za późno na pozytywne zmiany :)

  4. Eliza

    Mój synek ma obecnie 16 miesięcy. Nadal jest karmiony piersią i pewnie nieprędko przestanie…tradycja rodzinna ;-) Bardzo ciężko znaleźć w internecie jakieś rzetelne informacje na temat długotrwałego KP…Za to łatwo można odczuć presję, że powinnam już przestać karmić…Dlatego bardzo się cieszę, że piszą Panie na ten temat. Pomimo że jestem dietetykiem, to zawsze zastanawiam się, czy na pewno dobrze odżywiam swoje dziecko. Teraz uświadomiłam sobie, że stosuję taką samą piramidę zdrowego odżywiania jaką Pani opisała! Dziękuję za ten tekst! Pozdrawiam serdecznie :-)

  5. Pingback:Dieta dziecka w wieku 1-3 | Małgorzata Jackowska

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

CommentLuv badge

Na tej stronie używamy plików cookies i podobnych funkcji do przetwarzania informacji o urządzeniach końcowych i danych osobowych. Przetwarzanie jest wykorzystywane do celów takich jak integracja treści, usług zewnętrznych i elementów stron trzecich, analiza/pomiary statystyczne oraz integracja mediów społecznościowych. Więcej
Ustawienia cookies
Zaakceptuj
Odrzuć
Polityka prywatności i cookies
Polityka prywatności i cookies
Nazwa Aktywne

>>Przejdź do Polityki cookies

 

Polityka prywatności danych osobowych dotycząca Sklepu Internetowego www.baranowscy.eu/wordpress/sklep oraz bloga Organiczni.eu baranowscy.eu/wordpress/ Aktualizowano: 12.01.2023

§1 Tożsamość administratora danych

1. Administratorem danych osobowych podawanych w trakcie korzystania ze Sklepu online prowadzonego pod nazwą www.baranowscy.eu/wordpress/sklep jest Organiczni Joanna Baranowska, zarejestrowana pod adresem al. Reymonta 10/109, 01-842, NIP 526-258-99-53, REGON 380191920. Adres korespondencyjny: Organiczni Joanna Baranowska, al. Reymonta 10/109, 01-842 Warszawa, adres e-mail: [email protected], telefon kontaktowy podany jest w zakładce KONTAKT. 2. Dane przetwarzane są zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa; tj. Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej: RODO), ustawą z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych, a także ustawą z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. 3. Poniższa Polityka Prywatności obejmuje zasady przetwarzania danych Użytkowników Strony, a także osób zawierających umowy z Administratorem danych, w tym związanych z realizacją Zamówienia w Sklepie internetowym, a także danych gromadzonych poprzez kontakt z Administratorem danych (adres e-mail lub telefonicznie) lub korespondencję tradycyjną, jak i osób, które lubią i/lub obserwują fanpage Administratora w mediach społecznościowych, jeśli prowadzi.

§2 Stosowane definicje

1. W niniejszej polityce stosuje się następujące definicje: a) Sklep – serwis internetowy dostępny pod adresem www.baranowscy.eu/wordpress/sklep za pośrednictwem którego Użytkownik może: przeglądać jego zawartość, składać zamówienia na produkty i towary, zamówić informacje handlowe i marketingowe, wykupić wejściówkę na warsztaty. b) Administrator danych osobowych – podmiot, który decyduje o celu i środkach przetwarzania danych, w niniejszej polityce rozumie się przez to: Organiczni Joanna Baranowska, zarejestrowana pod adresem al. Reymonta 10/109, 01-842. c) Użytkownik – osoba fizyczna, której dane dotyczą i która korzysta z usług dostępnych w Serwisie/Sklepie. d) Dane osobowe – wszelkie informacje, które bez nadmiernego czasu i kosztu mogą doprowadzić do identyfikacji osoby fizycznej, w tym jej dane identyfikacyjne, adresowe i kontaktowe. e) Blog/Serwis – strona internetowa Organiczni.eu znajdująca się pod adresem baranowscy.eu/wordpress/, której Sklep internetowy jest częścią, za pomocą którego Użytkownik może przeglądać zawartość postów blogowych, zapisać się na newsletter lub skontaktować się z Administratorem danych osobowych. f) Cookies – małe pliki, które są pobierane i przechowywane na komputerze lub innym urządzeniu Użytkownika, powiązanym z informacjami o sposobie użytkowania strony.

§3 Cele przetwarzania danych

1. Administrator Danych Osobowych przetwarza dane osobowe wyłącznie, gdy jest to dopuszczone aktualnie obowiązującymi przepisami prawa, w tym w celu: a) przygotowania i realizacji zawartej umowy sprzedaży, w tym zawarcia umowy na odległość za pośrednictwem sklepu internetowego, której osoba jest stroną, a także realizacji uprawnień z niej wynikających, a przetwarzanie to odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit b) RODO, b) udokumentowania realizacji umów, w tym wystawienia rachunku lub faktury dla osoby fizycznej, prowadzenia dokumentacji księgowej i podatkowej, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c) RODO, tj. w celu wykonania obowiązków prawnych ciążących na Administratorze danych osobowych, na podstawie art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, c) podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, w tym udzielenia odpowiedzi na pytania zadane poprzez środki komunikacji elektronicznej lub w celu obsługi korespondencji tradycyjnej, a przetwarzanie to odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit b) RODO, d) wysyłania zamówionych informacji marketingowych drogą elektroniczną (newsletter) na podany przez Użytkownika adres e-mail w tym celu, a przetwarzanie to odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit a) RODO, tj. zgody osoby, której dane dotyczą, e) rejestracji i założenia Konta w Sklepie, a przetwarzanie to odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit a) RODO, tj. zgody osoby, której dane dotyczą, f) marketingu własnych produktów i usług Administratora danych drogą tradycyjną, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO, tj. w celu realizacji prawnie uzasadnionych interesów administratora danych lub osoby, której dane dotyczą, g) w celu wysłania maila z prośbą o ocenę Sklepu i/lub Towaru/Produktu odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit f) RODO, a przetwarzanie to odbywa się w usprawiedliwionym celu administratora danych (Sprzedawcy), którym jest doskonalenie oferty i/lub Towaru/Produktu i/lub Sklepu poprzez gromadzenie rzetelnych opinii o nich przez właściciela Sklepu, h) dochodzenia praw i roszczeń przez Administratora danych lub osobę, której dane dotyczą, na podstawie art. 6 ust. 1 lit f) RODO i odbywa się w prawnie usprawiedliwionym celu. 3. Podanie danych osobowych jest niezbędne w celu realizacji umowy zawartej na odległość, w tym wysyłki towaru lub udostępnienia produktu cyfrowego i wystawienia dokumentu księgowego, dochodzenia roszczeń, a także udzielenia odpowiedzi na pytania. Podanie danych osobowych w pozostałym zakresie jest dobrowolne. 4. Brak podania wymaganych danych uniemożliwia realizację umowy zawartej na odległość, wystawienie rachunku lub faktury lub podjęcie kontaktu na żądanie osoby, której dane dotyczą.

§4 Sposoby pozyskiwania danych

1. Dane osobowe Użytkownika gromadzone są bezpośrednio od osób, których dane dotyczą, tj. poprzez: a) wypełnienie formularza zapisu na newsletter, b) wypełnienie formularza zamówienia w sklepie-online, c) rejestracja konta w Serwisie, d) podanie danych do przygotowania i zawarcia umowy, e) bezpośredni kontakt z administratorem danych za pomocą danych teleadresowych dostępnych na stronie lub w formie tradycyjnej w miejscu prowadzenia działalności, f) napisanie komentarza pod wpisem/wpisach na Blogu.

§5 Zakres przetwarzanych danych

1. Zakres przetwarzanych danych osobowych został ograniczony do minimum niezbędnego do świadczenia usług w zakresie: a) złożenia zapytania za pomocą danych teleadresowych dostępnych na stronie: adres e-mail numer telefonu, adres poczty elektronicznej, imię, ewentualne inne dane podane dobrowolnie przez osobę, której dane dotyczą, b) dokonania zapisu na newsletter: imię, adres e-mail, c) złożenia zamówienia w sklepie online: imię i nazwisko, adres e-mail, numer telefonu, adres dostawy, ewentualnie adres punktu odbioru, d) rejestracji konta w Serwisie lub sklepie online: imię i nazwisko, adres e-mail, hasło, login, e) wystawienia rachunku lub faktury: imię i nazwisko lub nazwa podmiotu, adres siedziby, NIP, f) umieszczenia komentarza/y pod wpisem/ami na blogu:  dane widoczne w formularzu komentowania, adres IP odwiedzającego oraz podpis jego przeglądarki jako pomoc przy wykrywaniu spamu. Zanonimizowany ciąg znaków stworzony na podstawie wpisanego adresu email (tak zwany hash) może zostać przesłany do usługi Gravatar w celu sprawdzenia, czy użytkownik z niej korzysta. Polityka prywatności usługi Gravatar jest dostępna tutaj: <a href="https://automattic.com/privacy/" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://automattic.com/privacy/</a>.

§6 Okres przetwarzania danych

1. Okres przetwarzania danych jest uzależniony od celu, dla którego dane zostały zebrane i wynosi w celu: a) zawarcia i realizacja umowy sprzedaży, w tym sprzedaży na odległość - przez okres niezbędny do udokumentowania wykonanej umowy, w tym wystawienia rachunku lub faktury - 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, na podstawie art. 112 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w związku z art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, b) w celu wysyłania informacji handlowych drogą elektroniczną (newsletter) i/lub założenia Konta w Sklepie/wysyłania zapytania o opinię przez zewnętrzne serwisy badania satysfakcji - do czasu odwołania zgody, bez wpływu na zgodność przetwarzania, którego dokonano przed jej odwołaniem, c) przez okres niezbędny do udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane drogą elektroniczną lub telefoniczną, ale nie dłużej niż przez 6 miesięcy, o ile osoba nie zdecyduje się zawrzeć umowy z Administratorem danych osobowych, d) w celu dochodzenia roszczeń, na podstawie ustawy z art. 118 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

§7 Odbiorcy danych

1. Dane osobowe Użytkownika mogą zostać powierzone innym podmiotom w celu wykonania usług na zlecenie administratora danych, w szczególności podmiotom w zakresie: a) hostingu strony www, b) serwisu i utrzymania systemów informatycznych, w których dane są przetwarzane, w tym w celu automatyzacji newslettera, wystawiania faktur, obsługi zamówień, etc. c) prowadzenia obsługi księgowej, d) prowadzenia obsługi biurowej, e) brokera usług kurierskich, f) droppshippingu i obsługi logistycznej zamówień. 2. Dane osobowe Użytkownika mogą zostać także udostępnione podmiotom wspierającym administratora danych, w tym podmiotom realizującym usługi kurierskie i pocztowe, obsługę płatności online. 3. Obsługa Serwisu i Bloga odbywa się z użyciem konta e-mail prowadzonego przez Google. Szczegółowe informacje na temat polityki prywatności Google znajdują się tutaj. 4. Zapisanie się do newslettera oznacza, że dane (w szczególności: imię, adres email, adres IP, lokalizacja) będą przetwarzane przez MailerLite (UAB “MailerLite”, J. Basanavičiaus 15, LT-03108 Vilnius, Lithuania); Polityka prywatności MailerLite. 5. Dane osobowe mogą być przetwarzane poza Europejskim Obszarem Gospodarczym w tzw. państwie trzecim, w szczególności na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki w związku z korzystaniem przez Administratora z rozwiązań informatycznych, których serwery są zlokalizowane poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. Podstawą przetwarzania danych na terenie państw trzecich będzie decyzja Komisji Europejskiej 2021/914 w sprawie standardowych klauzul umownych dotyczących przekazywania danych osobowych do państw trzecich. Administrator danych i dostawca usługi zapewniać będą najwyższe gwarancje ochrony powierzonych danych. Przetwarzanie danych nie będzie naruszać prywatności osób fizycznych.

§8 Fanpage Administratora danych w mediach społecznościowych

1. Administrator danych jest także jednocześnie współadministratorem danych jego obserwatorów w mediach społecznościowych - szczególnie osób, które korzystają ze środków komunikacji elektronicznej na fanpage’u - Facebook - „@Organiczni.eu” i Instagram pod nazwą konta „@organiczni_eu”, prowadzonych przez Administratora danych w tych serwisach społecznościowych. 2. W pozostałym zakresie administratorem danych Użytkowników tych serwisów społecznościowych jest Meta Platforms Ireland Limited (dawniej: Facebook Inc., z siedzibą przy 1 Hacker Way, Menlo Park, CA 94025, USA), a przetwarzanie tych danych odbywa się na zasadach opisanych w regulaminach i politykach prywatności użytkowników tych serwisów, w tym na: https://www.facebook.com/privacy 3. Dane osobowe Użytkownika, który lubi i/lub obserwuje fanpage Administratora w mediach społecznościowych będą przetwarzane poza Europejskim Obszarem Gospodarczym w tzw. państwie trzecim, w szczególności na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki w związku ze stosowaniem rozwiązań informatycznych, których serwery są zlokalizowane poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. 4. Podstawą przetwarzania danych na terenie państw trzecich będzie decyzja Komisji Europejskiej 2021/914 w sprawie standardowych klauzul umownych dotyczących przekazywania danych osobowych do państw trzecich. Administrator danych i dostawca usługi zapewniać będą najwyższe gwarancje ochrony powierzonych danych. Przetwarzanie danych nie będzie naruszać prywatności osób fizycznych.

§9 Prawa osób, których dane dotyczą

1. Osobom, których dane dotyczą przysługuje prawo: a) dostępu do treści danych osobowych, w tym otrzymania bezpłatnie pierwszej kopii treści danych osobowych, b) do poprawiania danych, c) do usunięcia danych, o ile nie obowiązują inne przepisy prawa, które zobowiązują administratora danych do archiwizacji danych przez określony czas, d) prawo do przenoszenia danych, o ile podstawą przetwarzania danych jest umowa lub zgoda osoby, której dane dotyczą, a przetwarzanie danych odbywa się w sposób automatyczny, e) do odwołania zgody na przetwarzanie danych osobowych - jeśli podstawą tego przetwarzania była zgoda osoby, której dane dotyczą. Odwołanie zgody nie ma wpływu na zgodność przetwarzania, którego dokonano przed jej wycofaniem, f) do wniesienia sprzeciwu na przetwarzanie danych – z przyczyn związanych ze szczególną sytuacją wobec przetwarzania dotyczących danych osobowych opartego na art. 6 ust. 1 lit. e) lub f) RODO, a także prawo do ograniczenia przetwarzania, g) prawo do niepodlegania automatycznemu profilowaniu, jeśli administrator danych podejmowałby decyzje opierające się wyłącznie na automatycznym profilowaniu i niosące ze sobą skutki prawne dla osoby, której dane dotyczą lub podobnie na nią wpływały, h) prawo do kontroli przetwarzania danych i informacji na temat tego, kto jest administratorem danych, a także uzyskania informacji o celu, zakresie i sposobie przetwarzania danych, treści tych danych, źródle danych, a także sposobie udostępniania, w tym o odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych, 2. W celu realizacji prawa do informacji, dostępu do treści danych, ich poprawiania, a także innych praw, można skontaktować się z Administratorem danych. 3. Osoba, której dane dotyczą ma także prawo do wniesienia skargi do Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO), jeśli przetwarzanie danych narusza przepisy Ogólnego rozporządzania o ochronie danych osobowych (RODO). Skarga może zostać wniesiona w formie elektronicznej lub tradycyjnej na adres: Urząd Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa.

§10 Postanowienia końcowe

W przypadku zmiany obowiązującej polityki prywatności, w szczególności gdy będą tego wymagały zastosowane rozwiązania techniczne lub zmiany przepisów prawa w zakresie prywatności osób, których dane dotyczą, wprowadzone zostaną odpowiednie modyfikacje do niniejszej Polityki Prywatności, które będą obowiązywały w ciągu 14 dni od ich opublikowania na stronie Serwisu/Sklepu.  

Polityka cookies Sklepu Internetowego www.baranowscy.eu/wordpress/sklep oraz bloga Organiczni.eu baranowscy.eu/wordpress/ Aktualizowano: 12.01.2023

 

§1 Postanowienia ogólne

1. Właścicielem Sklepu/Strony i Administratorem danych osobowych podawanych w trakcie korzystania ze Sklepu pod nazwą www.baranowscy.eu/wordpress/sklep jest firma Organiczni Joanna Baranowska, zarejestrowana pod adresem al. Reymonta 10/109, 01-842, NIP 526-258-99-53, REGON 380191920. Adres korespondencyjny: Organiczni Joanna Baranowska, al. Reymonta 10/109, 01-842 Warszawa, adres e-mail: [email protected], telefon kontaktowy podany jest w zakładce KONTAKT. 2. Zasady przetwarzania danych osobowych zostały udostępnione w Polityce Prywatności RODO, dostępnej pod adresem: https://baranowscy.eu/wordpress/cookie-policy/ 3. Strona i/lub Sklep używa plików cookies, aby dostarczać usługi i funkcje dostosowane do preferencji i potrzeb Użytkowników strony, w szczególności pliki cookies pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb.

§2 Stosowane definicje

1. Cookies - małe pliki, które są pobierane i przechowywane na komputerze lub innym urządzeniu Użytkownika, powiązanym z informacjami o sposobie użytkowania strony. 2. Użytkownik - osoba, która dobrowolnie korzysta z usług i treści dostępnych w Serwisie i Sklepie, tj. przegląda strony Serwisu i Sklepu, składa zamówienie w Sklepie, rejestruje się, zapisuje się na bezpłatny newsletter lub kontaktuje się z właścicielem Sklepu poprzez formularz kontaktowy. 3. Sklep – sklep internetowy dostępny pod adresem baranowscy.eu/wordpress/sklep, za pośrednictwem, którego Kupujący może dokonywać zakupów określonych Towarów i Produktów. 4. Serwis - serwis dostępny pod adresem Organiczni.eu / baranowscy.eu/wordpress/, za pomocą którego Kupujący może przeglądać zawartość postów blogowych, zapisać się na newsletter lub skontaktować się z Administratorem danych osobowych. 5. Dane osobowe - wszelkie informacje, które bez nadmiernego czasu i kosztu mogą doprowadzić do identyfikacji osoby fizycznej, w tym jej dane identyfikacyjne, adresowe i kontaktowe.

§3 Cele cookies

1. Pliki cookies mogą mieć charakter tymczasowy, tj. są usuwane z chwilą zamknięcia przeglądarki, lub trwały. 2. Stałe pliki cookies są przechowywane także po zakończeniu korzystania ze stron Serwisu i służą do przechowywania informacji takich jak hasło czy login, co przyspiesza i ułatwia korzystanie ze stron, a także umożliwia zapamiętanie wybranych przez Użytkownika ustawień. 3. Serwis wykorzystuje pliki cookies w następujących celach: a) dostosowania zawartości stron Serwisu do indywidualnych preferencji Użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych (wyświetlanie dostosowane do potrzeb - cookies funkcjonalne), b) dokonania analiz i statystyk, które dostarczą informacji, w jaki sposób Użytkownik Serwisu korzysta ze stron, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości, c) marketingowych i/lub remarketingowych, w tym kierowania dedykowanych treści, w szczególności do Użytkowników, którzy odwiedzili stronę internetową lub Fanpage Administratora danych osobowych na portalu społecznościowym Facebook i/lub Instagram. 4. Dane zawarte w cookies będą archiwizowane i wykorzystywane w celach analizy statystycznej i oceny globalnego ruchu użytkowników Serwisu. 5. Dane zawarte w cookies nie są łączone z przekazanymi przez Użytkownika danymi osobowymi podczas zawarcia umowy lub kontaktu z Administratorem danych.

§4 Narzędzia związane z gromadzeniem cookies lub udostępnianiem cookies

W celu analizy ruchu na stronie Serwisu, źródła ruchu, jak i optymalizacji działań marketingowych zainstalowano na stronie: 1. Google Analytics - narzędzie dostarczane przez Google LLC. 1600 Amphitheatre Parkway Mountain View, CA 94043, USA, co pozwala na analizę ruchu Użytkownika na stronie Serwisu i jego podstronach (kraj/miasto, liczba odwiedzin, przeglądane strony, czas odwiedzin, etc.). Główny plik cookie używany przez Google Analytics, „_ga", umożliwia usłudze rozróżnianie poszczególnych Użytkowników i działa przez 2 lata. Każdy plik „_ga” jest unikalny dla konkretnej usługi, więc nie można go użyć do śledzenia użytkownika lub przeglądarki w innych, niepowiązanych witrynach. Ustawienia prywatności w usługach Google mogą zostać zmienione przez Użytkownika, więcej informacji na: https://policies.google.com/privacy W celu stałego zablokowania cookies gromadzonych przez Google Analytics, Użytkownik może skorzystać z dodatku do przeglądarki opracowanego i dostarczanego przez Google LLC na stronie: https://tools.google.com/dlpage/gaoptout 2. Piksel Facebooka - narzędzie dostarczane przez Meta Platforms Ireland Limited (dawniej: Facebook Inc,), adres: 4 Grand Canal Square, Grand Canal Harbour, Dublin 2, Dublin, D02X525, Irlandia, które umożliwia pomiar, optymalizację i tworzenie niestandardowych grup odbiorców, pozwala na zbieranie informacji na temat korzystania przez Użytkownika ze strony Serwisu i kierowanie do niego dedykowanych treści w serwisie społecznościowym Facebook. W celu kontroli ustawień prywatności w tym serwisie społecznościowym Użytkownik może dokonać w dowolnym momencie zmiany swoich preferencji i ustawień. Więcej informacji na: https://www.facebook.com/privacy/ Piksel Facebooka pozwala na tworzenie niestandardowych grup odbiorców i/lub podobnych grup odbiorców do osób, które wchodziły już w interakcję z Serwisem lub materiałami Administratora danych udostępnionymi na portalach społecznościowych Facebook i/lub Instagram, prowadzonych przez Administratora danych, przy czym retencja danych dostarczanych przez piksel Facebooka w szczególności wynosi odpowiednio: a) witryna internetowa (Serwis) - maksymalnie 180 dni od interakcji z witryną, b) fanpage na Facebooku - maksymalnie 365 dni od interakcji z kontem, c) film udostępniony na fanpage’ u Administratora na Facebooku - maksymalnie 365 dni od interakcji z materiałem, d) wydarzenia organizowane lub współorganizowane przez Administratora na fanpage’u na Facebooku - maksymalnie 365 dni od interakcji z materiałem. 3. Messenger Facebooka - narzędzie dostarczane przez Meta Platforms Ireland Limited (dawniej: Facebook Inc.), adres: 4 Grand Canal Square, Grand Canal Harbour, Dublin 2, Dublin, D02X525, Irlandia, które umożliwia kontaktowanie się Użytkownika z właścicielem Serwisu poprzez Messenger w serwisie społecznościowym Facebook/Instagram. Korzystanie z czatu Facebooka na stronie Serwisu jest dobrowolne. Użytkownik może prowadzić rozmowę jako gość lub zalogować się na swoje konto w tym serwisie. Więcej informacji na: https://www.facebook.com/privacy/ 4. Wtyczkę/Widget Facebooka/Instagrama - narzędzie umożliwiające bezpośrednie przejście Użytkownika na Fanpage Administratora danych, prowadzony na stronie portalu społecznościowego Facebook/Instagram, prowadzonego na portalu dostarczanym przez Meta Platforms Ireland Limited (dawniej: Facebook Inc.), adres: 4 Grand Canal Square, Grand Canal Harbour, Dublin 2, Dublin, D02X525, Irlandia. Po przejściu do serwisu społecznościowego Facebook i Instagram Użytkownicy podlegają dodatkowo zasadom ochrony prywatności, opisanym w tym serwisie, w szczególności na stronie: https://www.facebook.com/privacy/ 5. Przetwarzanie danych zawartych w cookies przez dostawców, których siedziby i/lub serwery są zlokalizowane w państwach trzecich będzie się wiązać z przekazaniem danych zawartych w cookies poza Europejski Obszar Gospodarczy (EOG). Przekazanie danych zawartych w cookies, w szczególności adres IP użytkownika odbywa się na podstawie decyzji Komisji Europejskiej 2021/914 w sprawie standardowych klauzul umownych dotyczących przekazywania danych osobowych do państw trzecich zawartych w ramach regulaminów usług realizowany pomiędzy Administratorem danych, a dostawcą rozwiązania.

§5 Akceptacja lub zmiana ustawień cookies

1. Użytkownik po wejściu na stronę Sklepu/Serwisu może zaakceptować stosowanie cookies w powyższych celach, odrzucić je lub wyrazić zgodę tylko na wybrane pliki cookies. 2. Użytkownik może w każdej chwili także skasować i/lub wyłączyć cookies w przeglądarce internetowej, z której korzysta podczas przeglądania Serwisu/Sklepu. 3. Skasowanie lub wyłączenie plików cookies może spowodować trudności lub ograniczoną funkcjonalność niektórych części Serwisu (dotyczy cookies funkcjonalnych). Niektóre pliki cookies mogą być bowiem niezbędne do prawidłowego działania stron Serwisu i wyświetlenia treści na danym rodzaju urządzenia. 4. W celu zarządzania cookies Użytkownik może skorzystać także z funkcji dostępnych w przeglądarce, z której aktualnie korzysta. Instrukcje zarządzania cookies dostępne są na stronach dostawców przeglądarek internetowych, w szczególności:
  1. Google Chrome - instrukcja
  2. Mozilla Firefox - instrukcja
  3. Apple Safari - instrukcja
  4. Microsoft Edge - instrukcja

§6 Postanowienia końcowe

W przypadku zmiany obowiązującej Polityki cookies, w szczególności w sytuacji, gdy będą tego wymagały zastosowane rozwiązania techniczne lub zmiany przepisów prawa w zakresie prywatności Użytkowników, wprowadzone zostaną odpowiednie modyfikacje do powyższego zapisu, które będą obowiązywać po 14 dniach od dnia ich publikacji na stronach Serwisu.    

Załącznik: dodatkowe informacje od WordPress

Ciasteczka Jeśli zostawisz na naszej witrynie komentarz, będziesz mógł/mogła wybrać opcję zapisu twojej nazwy, adresu email i adresu strony internetowej w ciasteczkach, dzięki którym podczas pisania kolejnych komentarzy powyższe informacje będą już dogodnie uzupełnione. Te ciasteczka wygasają po roku. Jeśli masz konto i zalogujesz się na tej witrynie, utworzymy tymczasowe ciasteczko na potrzeby sprawdzenia, czy twoja przeglądarka akceptuje ciasteczka. To ciasteczko nie zawiera żadnych danych osobistych i zostanie wyrzucone kiedy zamkniesz przeglądarkę. Podczas logowania tworzymy dodatkowo kilka ciasteczek potrzebnych do zapisu twoich informacji logowania oraz wybranych opcji ekranu. Ciasteczka logowania wygasają po dwóch dniach, a opcji ekranu po roku. Jeśli zaznaczysz opcję „Pamiętaj mnie”, logowanie wygaśnie po dwóch tygodniach. Jeśli wylogujesz się ze swojego konta, ciasteczka logowania zostaną usunięte. Jeśli zmodyfikujesz albo opublikujesz artykuł, w twojej przeglądarce zostanie zapisane dodatkowe ciasteczko. To ciasteczko nie zawiera żadnych danych osobistych, wskazując po prostu na identyfikator przed chwilą edytowanego artykułu. Wygasa ono po 1 dniu. Osadzone treści z innych witryn Artykuły na tej witrynie mogą zawierać osadzone treści (np. filmy, obrazki, artykuły itp.). Osadzone treści z innych witryn zachowują się analogicznie do tego, jakby użytkownik odwiedził bezpośrednio konkretną witrynę. Te witryny mogą zbierać informację o tobie, używać ciasteczek, dołączać dodatkowe, zewnętrzne systemy śledzenia i monitorować twoje interakcje z osadzonym materiałem, włączając w to śledzenie twoich interakcji z osadzonym materiałem jeśli posiadasz konto i jesteś zalogowany w tamtej witrynie. Jeśli korzystasz z naszej strony, wyrażasz zgodę na to, że strona (platforma WordPress) oraz niektóre firmy zewnętrzne wykorzystują pliki cookies. Są to:
Save settings
Ustawienia cookies